Linux üzerinde yetkilendirme, kullanıcıların ve grupların sistemdeki kaynaklara (dosyalar, dizinler, hizmetler) erişimini kontrol etme sürecini ifade eder. Temel olarak, bu yetkilendirmeler dosya ve dizin izinleri aracılığıyla yapılır. İşte Linux üzerinde yetkilendirmelerle ilgili temel kavramlar:
-
Kullanıcı İzinleri:
- Her dosya veya dizin, üç farklı kullanıcı kategorisi için izin setlerine sahiptir: dosya sahibi (owner), dosya sahibi olan kullanıcının grubu ve diğer kullanıcılar (others).
-
Dosya ve Dizin İzinleri:
- İzinler, okuma (read), yazma (write) ve çalıştırma (execute) yetkilerini ifade eder. Bu yetkiler, dosyanın veya dizinin sahibi, sahip grubu ve diğer kullanıcılar için ayrı ayrı tanımlanabilir.
-
Grup İzinleri:
- Linux'ta bir kullanıcı bir veya birden fazla gruba üye olabilir. Dosya veya dizin sahibinin grubu için ayrı bir izin seti vardır.
-
UID (User ID) ve GID (Group ID):
- Kullanıcı kimlik numarası (UID) ve grup kimlik numarası (GID), kullanıcı ve grupların sayısal temsilleridir. Bu sayılar, kullanıcıların ve grupların sistemdeki kimliklerini belirler.
-
Chown ve Chmod Komutları:
chownkomutu, dosya veya dizinin sahibini değiştirmek için kullanılır.chmodkomutu, dosya veya dizinin izinlerini değiştirmek için kullanılır.
Bu kavramlar, Linux üzerinde yetkilendirme ve güvenlik kontrollerini anlamanıza yardımcı olur. İzinleri doğru bir şekilde ayarlamak, sistem güvenliği açısından önemlidir ve yetkilendirmelerin yanlış yapılandırılması güvenlik riskleri oluşturabilir.