Python Standart Kütüphanesi, Python programlama diline dahil edilen ve çeşitli görevleri yerine getiren birçok modülden oluşur. Bu modüller, Python ile birlikte otomatik olarak gelir ve ek bir yükleme yapmanıza gerek kalmadan kullanılabilir. Standart kütüphane, dosya işlemlerinden matematiksel hesaplamalara, sistemle etkileşimden ağ programlamasına kadar çok geniş bir yelpazede işlevler sunar.
İşte Python Standart Kütüphanesi'ndeki en çok kullanılan modüller ve sağladıkları temel işlevler:
1.
math
Modülü
Matematiksel işlemler için çeşitli fonksiyonlar sağlar.
-
Fonksiyonlar:
sin
,cos
,sqrt
,factorial
,log
, vb. -
Örnek Kullanım:
import math print(math.sqrt(16)) # Çıktı: 4.0 print(math.factorial(5)) # Çıktı: 120
2.
random
Modülü
Rastgele sayı üretme ve rastgele seçim işlemleri için kullanılır.
-
Fonksiyonlar:
randint
,choice
,shuffle
,random
, vb. -
Örnek Kullanım:
import random print(random.randint(1, 10)) # 1 ile 10 arasında rastgele bir sayı üretir print(random.choice(['elma', 'armut', 'muz'])) # Rastgele bir öğe seçer
3.
datetime
Modülü
Tarih ve zaman ile ilgili işlemleri gerçekleştirmek için kullanılır.
-
Fonksiyonlar:
datetime
,date
,time
,timedelta
, vb. -
Örnek Kullanım:
from datetime import datetime now = datetime.now() print(now) # Şu anki tarih ve saat
4.
os
Modülü
İşletim sistemi ile etkileşimde bulunmak, dosya ve dizin işlemleri yapmak için kullanılır.
-
Fonksiyonlar:
listdir
,mkdir
,remove
,rename
,getcwd
, vb. -
Örnek Kullanım:
import os print(os.getcwd()) # Mevcut çalışma dizinini gösterir os.mkdir('yeni_klasor') # Yeni bir klasör oluşturur
5.
sys
Modülü
Python yorumlayıcısı ile ilgili bilgileri sağlar ve komut satırı argümanlarını işlemek için kullanılır.
-
Fonksiyonlar:
argv
,exit
,path
, vb. -
Örnek Kullanım:
import sys print(sys.argv) # Komut satırı argümanlarını listeler sys.exit() # Programı sonlandırır
6.
time
Modülü
Zaman ile ilgili fonksiyonlar sağlar. Özellikle bekleme işlemleri veya zaman ölçümleri için kullanılır.
-
Fonksiyonlar:
time
,sleep
,ctime
,monotonic
, vb. -
Örnek Kullanım:
import time print(time.time()) # Şu anki zaman damgasını saniye olarak verir time.sleep(2) # 2 saniye bekletir
7.
re
Modülü
Düzenli ifadeler ile metin arama, eşleştirme ve değiştirme işlemleri yapmak için kullanılır.
-
Fonksiyonlar:
search
,match
,sub
,findall
, vb. -
Örnek Kullanım:
import re metin = "Python programlama dili" sonuc = re.search(r"programlama", metin) if sonuc: print("Eşleşme bulundu!")
8.
json
Modülü
JSON (JavaScript Object Notation) veri formatını Python veri yapılarıyla dönüştürmek ve kullanmak için kullanılır.
-
Fonksiyonlar:
loads
,dumps
,load
,dump
, vb. -
Örnek Kullanım:
import json data = '{"isim": "Ali", "yas": 25}' python_data = json.loads(data) # JSON stringini Python sözlüğüne çevirir print(python_data["isim"]) # Çıktı: Ali
9.
collections
Modülü
Python'daki yerleşik veri yapıları (listeler, demetler, kümeler) için daha gelişmiş veri yapılarını sağlar.
-
Veri Yapıları:
Counter
,deque
,defaultdict
,OrderedDict
, vb. -
Örnek Kullanım:
from collections import Counter sayilar = [1, 2, 2, 3, 3, 3] sayim = Counter(sayilar) print(sayim) # Çıktı: Counter({3: 3, 2: 2, 1: 1})
10.
itertools
Modülü
Yinelemeli işlemler için çeşitli fonksiyonlar sağlar. Kombinasyonlar, permütasyonlar ve yinelemeler için kullanılır.
-
Fonksiyonlar:
product
,permutations
,combinations
,count
, vb. -
Örnek Kullanım:
import itertools kombinasyonlar = itertools.combinations([1, 2, 3], 2) print(list(kombinasyonlar)) # Çıktı: [(1, 2), (1, 3), (2, 3)]
11.
statistics
Modülü
İstatistiksel hesaplamalar yapmak için fonksiyonlar sağlar.
-
Fonksiyonlar:
mean
,median
,mode
,stdev
, vb. -
Örnek Kullanım:
import statistics veri = [1, 2, 3, 4, 5] print(statistics.mean(veri)) # Çıktı: 3 print(statistics.median(veri)) # Çıktı: 3
12.
urllib
Modülü
URL'ler ile çalışma, web kaynaklarına erişme ve HTTP istekleri yapma işlemleri için kullanılır.
-
Fonksiyonlar:
urlopen
,request
,parse
, vb. -
Örnek Kullanım:
from urllib import request response = request.urlopen('https://www.example.com') print(response.read()) # Web sayfasının HTML içeriğini gösterir
Sonuç
Python Standart Kütüphanesi, pek çok temel ve ileri düzey işlemi gerçekleştirmenizi sağlayacak çok sayıda modül içerir. Bu modüller sayesinde harici kütüphaneler kullanmadan pek çok işlemi kolayca gerçekleştirebilirsiniz.